- ізіне түсу
- (Преследование)
толық жою мақсатында шегінуші қарсыласқа жасалған шабуыл. І.т-дің маңыздылығы — атыстық соққы, шегінуші қарсыластың қапталы мен тылына шығудағы әскерлердің екпінді ілгерілеуін және оның топтарын қоршауға алу, бөлшектеу және жою (тұтқынға алу) болып саналады. І.т. параллельді және майдан шепті болуы мүмкін, әдетте олар үйлесімді жүргізіледі. І.т. алға жылжудың жоғарғы қарқынына жетуге, қарсыластың қапталы мен тылына шығуға, қолайлы шептерді басып алуға мүмкіндік береді. Майданшептік І.т. қарсыластың әскерлерін тұмшалап тежеп, маневр жасау еркіндігінен айырады, қолайсыз жағдайларда жазылып ұрысқа енуге мәжбүр етеді, сонымен қатар басты күштердің кетуі мен шегінуін қиындатады. Параллельді және майданшепті І.т. үйлесімділігі арқылы І.т-де шешуші нәтижелерге жетеді. Қазіргі жағдайларда әскерлердің жоғарғы жылжымалылығы І.т-ді қарқынды жүргізуге мүмкіндік береді, ал қуатты, алысқа ататын жою құралдары қарсыластың шегінуші әскерлерін көп шығынға ұшыратып, олардың шегінулерін қиындатады. І.т-ді ұйымдастыру жөніндегі маңызды шаралар шабуылға операцияға (ұрысқа) шешім қабылдауда анықталады. Сол себепті басшылық (командир) қандай топтарды жою және қандай шептерге шығу арқылы қарсыласты шегіндіруге болатынын, І.т. кезінде әскерлердің жүріп өтуіне, олар қандай күштермен қарсылық көрсететінін, қарсылас әскерлерінің шегінуі ықтимал бағыттарды басып алуды, І.т-де негізгі күштерді шоғырландыру бағыттарын, құрамалар мен бөлімдердің І.т. бағыттарын, алдыңғы жасақтардың, әуе десанты құрамының тапсырмаларын анықтайды. Қарсыластың шегінген-дігі туралы мәліметтер алғаннан кейін қалыптасқан жағдайға байланысты І.т. шешімдері анықталады. Әдетте, басты күштер шегінуші қарсыластың негізгі күштерінің қапталы мен тылына төте жолдармен шығуды қамтамасыз ететін бағыттарда шоғырландырылады. Қарсыластың І.т., әдетте, олардың алдымен шегінген топтарынан басталып жүргізіледі. Қарсыластың шегінуі басталысымен барлық командирлер жоғары басшылықтың бұйрығын күтпей-ақ І.т-ді бастайды. І.т-ді бастаған жеке бөлімдердің (құрамалардың) бастапқы сәттіліктерін артиллерия атыстары, авиация соққылары және тың күштер қолдап отырады. Шегінуші қарсыласты майданшептен өкшелеу үшін қарсы-ластың ұрыс ретінің аралықтарын қолдана отырып қалқалау бөлімдерін жоятын 1 эшелонның күштері мен құралдары қолданылады. Олар қарсыластың басты күштеріне жақындап, олардың шегінулерін кідірте отырып, өздерінің басты күштеріне қарсыластың шегінуіне қатарлас жолға шығу мүмкіндігін қамтамасыз етеді. І.т-ші әскерлердің басты күштері, ең алдымен, танк әскерлері қарсыластың шегінуіне қатарлас жолға шығысымен батальондар мен бригадалық (полктік) лектерге жинақталады және ең жоғарғы жылдамдықта қарсыластың басты күштерінің шегіну жолдарын кесіп тастайды, оларды басты қорларынан ажыратады, бөлшектеп бөліп қаптал мен тылдан соққы беріп жоюды толығымен аяқтайды. Қарсыластың шегіну жолындағы жол тораптарын, өткелдерді және т.б. маңызды объектілерді басып алу мақсатында алдыңғы жасақтар жіберіледі, тактикалық әуе десанттары түсіріледі. Тылда қалған қарсыласты жою үшін күштердің жартысы бөлінеді. Қарсылас І.т-ден ажыраған және аралық шепте қорғанысқа орналасып алған жағдайда І.т-ші әскерлер айналып өту мен қамтуды кеңінен қолдана отырып оларды жеңеді және І.т-ді жалғастырады. Артиллерия ізіне түсуші әскерлермен жылжи отыра, өзінің атысымен 1-эшелон құрамаларының атыс қимылдарын қолдайды. Авиация қарсыласты әуеден барлауды жүргізеді, оған аралық шептерде қорғанысты ұстап тұруға мүмкіндік бермейді, оларға қару-жарақ келуін тоқтатады, өздерінің әскерлерін қалқалайды, әуе десанттарының түсуін және олардың қарсыластың тылындағы қимылдарын қамтамасыз етеді. І.т-ші әскерлер қарсыластың тыл тереңдігіне ене отырып авиацияның орналасуына жарамды аэродромдарды басып алады, қорларын жояды, олардың шегінуші әскерлермен қосылуына мүмкіндік бермейді, басқармалары мен жабдықтарын құртады. І.т. шегіну бағытындағы көп жолдарды пайдалана отырып ауа-райының барлық жағдайларында барлық күштердің толық жарақтарымен күні-түні жүргізіледі. Шетел әскерлерінде І.т. шабуылды табысты дамытудың аяқтаушы фазасы болып саналады.
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу. — Мектеп.